Bộ Công Thương vừa có văn bản gửi các bộ ngành, địa phương lấy ý kiến các phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện.
Theo đề án của Bộ Công Thương, so với biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt hiện hành 6 bậc áp dụng từ 2014, cơ quan này đề xuất rút xuống còn 5 bậc. Cụ thể, bậc 1 từ 0-100 KWh đầu tiên, giá điện mới là 1.753 đồng/KWh (giá đang áp dụng là 1.678-1.734 đồng/KWh); bậc 2 từ 101-200 KWh, giá điện mới đề xuất là 2.014 đồng/KWh (giá đang áp dụng là 2.014 đồng/KWh); bậc 3 từ 201-400 KWh, giá điện mới đề xuất là 2.424 đồng/KWh (giá đang áp dụng là 2.536-2.834 đồng/KWh); bậc 4 từ 401-700 KWh, giá điện mới đề xuất là 2.871 đồng/KWh (giá đang áp dụng là 2.927 đồng/KWh); bậc 5 từ 701 KWh trở lên, giá điện mới đề xuất là 3.076 đồng/KWh (giá đang áp dụng là 2.927 đồng/KWh).
Theo Bộ Công Thương, việc cải tiến này sẽ làm thay đổi căn bản cơ cấu biểu giá bán lẻ điện so với trước nên sẽ tác động trực tiếp tới các khách hàng. Trong đó, mức giá bán lẻ điện bình quân với nhóm sinh hoạt không thay đổi nhưng sẽ có nhóm khách hàng được giảm tiền điện và ngược lại.
Giá điện sẽ có nhiều thay đổi trong thời gian tới
Bộ Công Thương dẫn chứng, với một hộ sinh hoạt sử dụng dưới 270 KWh/tháng, quy định hiện hành sẽ tính theo bậc 4 nhưng ở phương án đề xuất sẽ theo bậc 3 (với mức giá cao hơn). Vì vậy, tiền điện tăng thêm bình quân khoảng 2,32% và mức tăng tối đa gần 4,5% so với hiện nay. Ngược lại, hộ sử dụng từ 280 KWh/tháng đến 1.100 KWh/tháng lại giảm tiền điện trung bình khoảng 2,47% và mức giảm nhiều nhất là 4,82%. Còn các hộ có mức sử dụng từ 1.100 KWh trở lên, mức tiền điện hằng tháng sẽ tăng bình quân 3,87%.
Phương án biểu giá bán lẻ điện 5 bậc nêu trên không phải lần đầu tiên Bộ Công Thương đưa ra. Trước đó cơ quan này đã đề xuất rút gọn từ 6 bậc xuống 5 bậc vào năm 2020, tuy nhiên do ảnh hưởng của dịch COVID-19, Bộ Công Thương đã báo cáo Chính phủ xin hoãn việc này. Đáng chú ý, so với thời điểm năm 2020, đề xuất 5 bậc lần này mức giá điện ở từng bậc đã thay đổi theo hướng tăng lên đáng kể ở 2 bậc đầu. Nếu như ở đề xuất năm 2020, giá điện bậc 1 là 1.549 đồng/KWh thì tại đề án lần này, Bộ Công Thương xây dựng mức 1.753 đồng/KWh; bậc 2 năm 2020 là 1.858 đồng/KWh thì lần này tăng lên 2.051 đồng/KWh.
Ngoài phương án 5 bậc, Bộ Công Thương cũng đưa ra phương án tính giá điện theo 4 bậc. Với phương án này, Bộ Công Thương đánh giá sẽ giữ nguyên giá điện hiện hành trong bậc 0-100 KWh. Việc này nhằm bảo đảm ổn định cho hộ nghèo, hộ chính sách sử dụng điện ít và ngân sách nhà nước không thay đổi. Phần chênh lệch giảm doanh thu tiền điện sẽ được bù đắp từ hộ dùng từ 101 KWh trở lên. Giá điện cho các bậc từ 101-700 KWh và từ 701 KWh cũng được thiết kế nhằm bù trừ doanh thu cho các bậc thấp.
Bỏ phương án điện 1 giá
Về phương án điện 1 giá, Bộ Công Thương cho biết theo đơn vị tư vấn, phương án này không áp dụng được trên thực tế nhìn từ các mục tiêu định giá như: chính sách xã hội, phản ánh chi phí cung ứng, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả. Ngoài ra, theo quy định tại Luật Điện lực, chính sách giá điện là "khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và có hiệu quả". Như vậy, việc áp dụng phương án giá điện sinh hoạt 1 giá là không phù hợp với thực tiễn cũng như quy định pháp luật, nên Bộ Công Thương thống nhất với kiến nghị của đơn vị tư vấn không xem xét phương án này.